door Peter Boel
 
Bij de opening van het Open NK maandagavond had sportwethouder Marc Budel van de gemeente Rheden een aangename verrassing voor Ap Lammers. De toernooidirecteur, die volgend jaar plaats maakt voor Dirk Hoogland, kreeg van Budel ‘De Rhedenaar’ uitgereikt, een onderscheiding voor een inwoner van Rheden die zich op zeer speciale wijze verdienstelijk heeft gemaakt voor de gemeente. Lammers is nog steeds als bestuurder actief bij onder andere de stichting Het Duynhuis, Kiwanis Nederland… en natuurlijk het Open NK Schaken.
Lammers was even getroffen en sprakeloos. Zelf was hij de avond enigszins melancholiek begonnen met een terugblik op zijn vele activiteiten voor het schaaktoernooi, dat dit jaar voor de 51ste keer in de gemeente Rheden plaatsvindt. In 1994 raakte hij als wethouder betrokken bij de denksporten; in die tijd werd ook het NK dammen in Rheden gehouden. Het was iets waar hij ‘tegenaan liep’ omdat Lammers zelf geen fervent schaker is (‘ik kan niet zo lang stilzitten’), maar waar hij met veel plezier aan is ‘blijven hangen’. Hij sprak zijn zorgen uit over de tanende sponsorinkomsten en over het naar alle waarschijnlijkheid wegvallen van Zalencentrum Theothorne als accommodatie voor het toernooi, en wenste zijn opvolger, OSBO-voorzitter Dirk Hoogland uit Huissen, veel succes in de niet eenvoudige tijden die gaan komen. Dat was geen doekje voor het bloeden: Lammers gaat Hoogland inwerken en blijft ook daarna lid van het organisatiecomité.
 
KNSB-voorzitter Marleen van Amerongen en sterspeler/Open titelhouder Erwin l’Ami waren afwezig bij de opening, maar spraken beiden in een vlog hun grote waardering uit voor Lammers. Beiden noemden hem een ‘geweldige toernooidirecteur’ en toonden zich blij dat hij bij het evenement betrokken blijft. l’Ami verblijft in Parijs en kan dus niet meedoen. Hij noemde Lammers een ‘verbindende factor’: ‘Iedereen in het toernooi kent hem, en elke schaker, van amateur tot grootmeester, doet graag mee in Dieren’. Hij had een speciaal woordje voor Lucas van Foreest, die wel aanwezig was en die naast zijn recente Nederlandse titel ook graag de Open titel in de wacht wil slepen: ‘Ik hoop er volgend jaar weer bij te zijn en de titel terug te pakken. Lucas is natuurlijk een aardige vervanger, al kan hij mij niet helemaal vervangen.’ Dat zijn zo van die sneertjes die Nederlandse topschakers graag aan elkaar mogen uitdelen.
 
De 18-jarige Van Foreest stak zijn ambities niet onder stoelen of banken: ‘Ik wil ook Open kampioen worden.’ Of hij sterke concurrentie kreeg van de vrienden die hij had meegenomen: Liam Vrolijk en Hing Ting Lai? De Groningse grootmeester schudde gedecideerd het hoofd: ‘Nee, dat komt wel goed.’ En om dat kracht bij te zetten lootte hij wit in de eerste partij, morgen.
 
Voordat hij Lammers tot ‘Rhedenaar’ omdoopte maakte wethouder Budel gewag van de nieuwe Nota sport en bewegen voor de jaren 2019 tot 2026 van de gemeente: ‘Wij willen het sporten stimuleren, en de denksporten vallen daar ook onder. Schaken houdt je vitaal, je hersenen blijven aan het werk en je denkt vooruit. Daarom stimuleren wij graag evenementen als dit toernooi.’ Bij een dia van sporsorlogo’s die Lammers had gepresenteerd had Budel die van de Provincie Gelderland gemist. ‘Daar ben ik een paar keer met tranen in de ogen vandaan gekomen’, reageerde Lammers prompt. ‘Maar daar gaan we wat aan doen’, was Budel’s weerwoord.
 
En zo waren daar zowaar alweer een paar lichtpuntjes te ontwaren: het Open NK gaat niet verloren!