De laatste tijd schieten de schaaktafels in parken als paddenstoelen uit de grond. Onlangs zijn er ‘chess courts’ geopend in Den Haag, Oosterhout, Vlaardingen en op Texel. Deze schaaktafels komen er natuurlijk niet vanzelf: hierbij wordt een hoop werk verzet. “Iedere gemeente in Nederland zou schaaktafels moeten hebben”, zegt Urban Chess initiatiefnemer Jesús Medina Molina. Een man met een missie.
Zijn dochtertje had op de basisschool veel moeite met rekenen, maar een logische verklaring was daar eigenlijk niet voor. ‘Zeg niet dat iets niet kan, voordat je hebt gekeken hoe het wel kan.’, is zijn credo. Zodoende kwam hij in aanraking met schaken. Hij las over hoe schaken een positieve invloed heeft op de hersenen bij kinderen.
Sociale interactie
Hij leerde zichzelf schaken via YouTube en gaf deze kennis door aan zijn dochter. Tijdens het hardlopen in het park dacht hij aan schaaktafels uit de Amerikaanse films en kwam hij op het idee om er een aantal bij elkaar te laten plaatsen. Hij was direct verkocht. Hij dacht: de sociale interactie, de mensen, het schaken en de combinatie van al die zaken: dat moet toch eigenlijk iedere stad hebben? Het zaadje was geplant.
Oplossingen
In het begin stuitte hij wel eens op weerstand. “Veel mensen hebben de neiging om in problemen te denken en niet in oplossingen”, zegt Jesús. “Het zou te koud zijn in Nederland of er is geen geld of het zit niet in onze Nederlandse cultuur. Ik bel dan met het KNMI en vraag hoeveel koude dagen er echt zijn in een jaar. In een jaar zijn er in ieder geval zo’n 120 ‘warme dagen’, dat zijn dagen van 20 graden plus. En ook bij minder dan 20 graden kun je prima buiten schaken.” Het tekent de man die altijd zoekt naar oplossingen.
Mensen verbinden
“Geen geld? Dat is er wel, maar je moet zorgen dat de prioriteit bij jouw idee komt”, spreekt Jesús uit ervaring. Voordat hij begon met Urban Chess, werkte hij meer dan 15 jaar als internationaal commercieel accountmanager. “Je moet niet willen concurreren met andere sporten, dan sla je de plank mis. Schaaktafels zijn een middel. De inzet is om mensen te verbinden, eenzaamheid te bestrijden, hersens fit te houden en dat alles in de buitenlucht. Die combinatie is uniek en ijzersterk.”
Doorzetten
Hij legt uit hoe dat in de praktijk werkt, wanneer hij met een gemeente gaat praten. “In plaats van geld vragen voor je idee, kom je dus een oplossing brengen voor een maatschappelijk issue zoals eenzaamheid onder ouderen.” Daarnaast moet je ook doorzetten. Soms hoor je tot vier keer nee. “Maar nooit omdat het een slecht idee is. Dus dan weet ik dat het gewoon een kwestie is van vragen op het goede moment.” Opgeven is dus niet aan de orde, Jesús blijft volhouden.
Heel Nederland
“Blijven communiceren en flexibel denken”, vervolgt hij, “Is er geen geld voor sport? Misschien wel voor buurtontwikkeling of stadsaanzicht.” Hij is ervan overtuigd dat het mogelijk is om heel Nederland te bereiken en in iedere plaats tafels te krijgen: “Het is echt haalbaar, we kunnen dit samen. Het heeft puur te maken met actie: doen, handelen en pragmatisch benaderen.”
Dat zijn aanpak werkt is een understatement, het is een groot succes: inmiddels staan er in bijna 40 gemeenten in Nederland schaaktafels. “Zo zie je maar dat je cultuur ook kunt maken en veranderen”, zegt hij. Zijn geheim? “Mijn plan is eenvoudig en opgebouwd uit verschillende stappen met voorwaarden. Als die worden gevolgd, dan is succes gegarandeerd”. Stappenmethodes, daar zijn wij zelf ook wel bekend mee. Jesús lacht: “Zo zie je inderdaad maar dat stappen volgen een goede manier is om iets voor elkaar te krijgen.”
Lokale kartrekker
Jesús geeft graag een inkijkje in hoe het werkt met de schaaktafels: “We plaatsen alleen tafels als er een duidelijke lokale kartrekker is. Ook moet er meer dan één losse tafel worden geplaatst. “Ik zeg altijd: ‘één schaaktafel is géén schaaktafel’. Hij licht toe: “Je wil dat meerdere mensen tegelijk bezig kunnen zijn en ook het organiseren van bijvoorbeeld een workshop werkt dan veel beter”, aldus Jesús. “Daarnaast is een wekelijkse programmering erg belangrijk: zorg dat er op vaste momenten altijd mensen zijn om een potje mee te spelen.”
Appgroep
Daarbij is een appgroep aanmaken om elkaar berichten te kunnen sturen erg belangrijk. “Zorg voor korte communicatielijnen, dan houd je iedereen betrokken.” Jesús is blij te zien hoe hier lokaal mee wordt omgesprongen. “Ik ben bijvoorbeeld in gesprek met huisartsen en fysiotherapeuten over het creëren van wandelgroepen in relatie tot schaaktafels, dus die koppelen er ook nog een fysieke inspanning aan.” Jesús vertelt met passie over alle initiatieven en mogelijkheden. Hij is duidelijk nog niet klaar in Nederland.
Thermoskan erbij
Dit terwijl er ook initiatieven zijn in Spanje, Antwerpen, Wenen, Mexico en Venezuela, waar enthousiastelingen ook schaaktafels willen plaatsen. Het vuurtje is dus aardig aangewakkerd. Het idee is natuurlijk ook prachtig in eenvoud. Net als kinderen die een bal meenemen naar een trapveldje, nemen mensen wat schaakstukken mee naar een pleintje. Om elkaar te ontmoeten en te spelen. Een thermoskan erbij en we kunnen er uren tegenaan. De beste ideeën zijn vaak helemaal niet lastig uit te rekenen.
Hoe is het eigenlijk afgelopen met de rekenproblemen van zijn dochter? Heeft ze ook beter leren rekenen door het schaken? Jesús lacht: “Of het alleen het schaken was, dat kan ik niet bewijzen. Wel heb ik echt sprongen gezien in haar concentratie”. Hij denkt even na en zegt dan: “Als ze schaakt, is ze echt even alleen daarmee bezig. Geen telefoon, geen afleiding: concentratie. En quality time, want we spelen tegen elkaar.” Een mooi voorbeeld hoe schaken verdiept en verbindt.
Meer informatie
Denk jij na het lezen van dit interview: ‘Hé, dat wil ik ook in mijn gemeente?’ Top! Dat vinden wij ook een goed idee. Neem een kijkje op de website van Jesús voor meer informatie, of neem contact met hem op: hij helpt je graag op weg. Op naar 50 gemeenten met schaaktafels!
