In Nederland zijn nu al op 211 locaties schaaktafels in de openbare ruimte geplaatst. En het gaat maar door! Binnenkort volgt Purmerend en er lopen gesprekken in o.a. Houten, Breda, Uitgeest, Damwâld en Naaldwijk.
In 2017 nam Jesús Medina Molina het initiatief voor ´Urban Chess Courts´: schaaktafels in parken en op pleinen. Hiermee wordt niet alleen het schaken gepromoot, maar wordt vooral ook gestimuleerd dat jongeren en ouderen elkaar ontmoeten, dat men het brein fit houdt en dat eenzaamheid wordt tegengegaan. Dus vooral: ‘ontmoeting’ en ‘verbinding’!
Lokale kartrekker
Jesús maakt al jaren reclame en is overal de grote aanjager, verbinder en adviseur. Hij weet inmiddels als geen ander hoe je het moet aanpakken om schaaktafels in je buurt te krijgen. Maar hij kan in z´n eentje natuurlijk niet alles doen. Er moeten lokale kartrekkers zijn om zo’n project van de grond te krijgen.
Omdat Jesús zelf al vaker in de media aan het woord is geweest (ook op Schaken.nl) spraken we nu ´ns met een lokale coördinator: Bauke Sangers uit Bilthoven. Want we willen wel eens weten: hoe doe je dat nou? Hoe fiks je dat als je schaaktafels bij jou in de buurt wil op een pleintje of in een park?
Renovatie speeltuintje
Bauke Sangers vertelt dat het begon met een renovatie van een speeltuintje aan de Agaatvlinder in de wijk De Leijen in Bilthoven. Dit verpauperde. De toestellen waren slecht. Vaak waren er hangjongeren. Bauke en zijn buurtgenoten sloegen de handen ineen. Zo´n 200 vierkante meter aan stenen werd eruit gehaald en oude speeltoestellen werden verwijderd. Het speeltuintje werd omgetoverd tot een klein parkje: veel nieuw inheems groen, een minidoolhof, een wilgentunnel, een duikelrek en een insectenhotel.
Ontmoeting en verbinding
Bauke en zijn buurtgenoten zochten nog naar iets waarmee de sociale cohesie kon worden bevorderd. In het nieuws zag Bauke regelmatig Urban Chess voorbijkomen. Het idee van schaaktafels in de openbare ruimte sprak hem aan omdat daarvan het doel vooral ontmoeting en verbinding is. Het heeft een heleboel voordelen: ouderen schaken met jongeren, je traint je brein, je bent in de buitenlucht en omdat je naar buiten gaat, kom je in beweging. Bauke: “En je kunt natuurlijk ook gewoon zonder te schaken aan de tafels zitten. Dan gebruik je ze als reguliere buitentafel om te kletsen en koffie of een ander drankje te schenken”. Hij nam contact op met Jesús Medina Molina, waarna hij enthousiast raakte en er geheel van overtuigd was om het plan te realiseren.
Univé Buurtfonds
Het plan was geboren. Maar hoe kom je aan geld? Vaak is een gemeente de geldschieter. De gemeente De Bilt bleek er echter geen potje voor te hebben. Waar kun je dan terecht? De oplossing werd gevonden bij Univé buurtfonds. Bauke: “Daar hebben we voor dit project een aanvraag ingediend. Ze ondersteunen het als jij samen met jouw buren een goed idee hebt voor een fijne, gezellige en sociale leefomgeving waar iedereen in je buurt van profiteert. Ons plan van de schaaktafels paste daar in. Het duurde wel even voor de aanvraag was goedgekeurd. Maar het belangrijkste was natuurlijk dat we goedkeuring kregen.”
Vier tweezits schaaktafels geplaatst
Hierna kon de plaatsing van de outdoor schaaktafels geregeld worden. Dit gebeurde in november 2022. Er werden door het bedrijf HeBlad vier tweezits schaaktafels van antraciet beton geplaatst. Ze zijn stabiel en stevig, weersbestendig en hufterproof. Ze behoeven weinig of geen onderhoud en zijn eenvoudig schoon te spuiten. Op 10 juni 2023 volgde een feestelijke officiële opening door de wethouder. Het parkje met z´n vele groen was nu helemaal af. Er staat overigens ook een houten paal met een QR-code. Bauke: “Als je die scant, kom je op een webpagina van de wijkraad met uitleg wat we doen en hoe je kunt deelnemen.”
Elke zondag om 11:00 uur
Hoe is de belangstelling? Bauke: “Het moest even op gang komen. Maar nu is er best veel belangstelling. Het leuke is ook: als er eenmaal iemand zit, komen er vanzelf mensen kijken of een praatje maken.” Er is een vast moment in de week dat men bij elkaar komt, op zondag om 11.00 uur. Bauke: “Ook in de winter spelen we nog steeds elke zondag een potje. Je moet je dan alleen warm aankleden en een kussentje meenemen of een krant om op te zitten. Een frisse neus, een praatje en een potje schaak, heerlijk toch? Het gaat altijd door, behalve als het regent.”
Facebook en WhatsApp
Maar het staat natuurlijk iedereen vrij om op andere tijden iets af te spreken. Er is inmiddels al een community ontstaan van liefhebbers via de Facebookpagina ´Speeltuin Agaatvlinder Urban Chess´ en via een appgroep. Zo vinden ze elkaar en spreken af wanneer ze elkaar treffen. Er komen ook regelmatig mensen van de Biltse schaakclub. Bauke: “Het wordt elk jaar leuker.”
Schaaksetje cadeau
Als stimulans om te komen zijn er schaaksetjes te verdienen. Bauke: “We geven schaaksetjes cadeau aan kinderen die 3x komen schaken of willen leren schaken. We hadden namelijk van het overgebleven geld van Univé Buurtfonds vijftig schaaksetjes aangeschaft. Zo´n houten schaakset heeft een winkelwaarde van 12,95 euro. Zo willen we het schaken stimuleren en ook stimuleren om naar de schaaktafels te komen.”
Meer informatie
Via de onderstaande links vind je meer informatie over het initiatief in Bilthoven en over Urban Chess in het algemeen:
Artikel op lokale website Bilthoven
