‘Graaiflatie’ is het woord van 2023. Prima natuurlijk, maar wanneer wordt ‘Schafeltennis’ nou ’ns opgenomen in de Dikke Van Dale? Toch veel beter? Ook veel beter toch dan eerdere ‘woorden van het jaar’ als klimaatklever, prikspijt, anderhalvemetersamenleving, blokkeerfries en ontvrienden? Schafeltennis is in ieder geval onder schakers en tafeltennissers heel goed ingeburgerd. Vooral in Katwijk! In deze plaats in Zuid-Holland werd op zaterdag 9 december voor de 13e keer het jaarlijkse Rijnsoever Schafeltennistoernooi gehouden bij tafeltennisvereniging Rijnsoever.
Gezelligheidstoernooi
Het jaarlijkse toernooi in Katwijk is echt een gezelligheidstoernooi. Er zijn alleen prijzen in natura. En natuurlijk de 63 cm hoge wisselbeker voor de winnaar. Meervoudig Nederlands kampioen schafeltennis Bram van den Berg won deze enorme beker, achtervolgd door Koen Molewijk en Norbert Harmanus. Bram en Norbert zijn goede schakers, Koen is beter in tafeltennis. Al jaren verzorgen dezelfde vrijwilligers de lunch. De deelnemers krijgen voor het inschrijfgeld koffie en thee, koekjes en andere versnaperingen, drie consumptiebonnen en een lunch. Kortom een geheel verzorgde dag.
Wat is schafeltennis?
Schafeltennis is een sport waarbij schaken en tafeltennis worden gecombineerd. Bij een schafeltennistoernooi worden meestal 7 ronden gespeeld. Tegenstanders spelen 4 tafeltennisgames en 2 snelschaakpartijen tegen elkaar (5 min p.p.p.p zonder increment). Zowel met schaken als met tafeltennis zijn per ronde 4 punten te verdienen: 2 voor een gewonnen schaakpartij, 1 voor een remise en uiteraard 0 punten bij een verliespartij. Per tafeltennisgame is 1 punt te verdienen. Alle uitslagen tussen de 8-0 en 0-8 komen voor. Alle deelnemers beginnen in een grote groep. De indeling is gebaseerd op een aangepast Zwitsers systeem. De bovenste paren in de rangschikking gaan echt op Zwitsers. Bij de rest van de indelingen wordt ook rekening gehouden met de relatieve sterkte in een van beide sporten, om het spelplezier en funfactor te vergroten.
Ontstaan
Wanneer is schafeltennis ontstaan? Schafeltennis en de toernooiformule zijn in 2008 bedacht door Simon Gribling, oud-directeur van de Koninklijke Nederlandse Schaakbond. Simon heeft het idee weer ontleend aan het zogenoemde schaakboksen. Het schaakboksen is weer gebaseerd op een Franstalige strip uit 1992 (Froid Équateur, Enki Bilal). Dat vond Simon waarschijnlijk een beetje te heftig. Elkaar voor de fun in elkaar timmeren vindt niet iedereen aantrekkelijk. Omdat Simon ook zelf tafeltennist, ligt het voor de hand dat hij schaken en tafeltennis heeft gecombineerd tot schafeltennis.
Eerste kampioenschap
De eerste editie van het Nederlands Kampioenschap werd in 2008 georganiseerd door de Hogeschool van Amsterdam. Aan deze editie deden bekende schakers als Hans Böhm en Dimitri Reinderman mee. Sinds 2008 is er elk jaar een NK schafeltennis. Rob Bertholee is vele malen Nederlands kampioen geweest. Rob speelt zowel bij schaken als bij tafeltennis op een relatief hoog niveau, waardoor hij altijd tot de favorieten behoort als hij meedoet aan een toernooi. Bram van den Berg is ook een paar keer Nederlands kampioen geweest. Eénmaal deed Tibor Karolyi (Hongarije) mee die pardoes ook kampioen werd.
Dank aan Ed Bruinen, organisator Rijnsoever Schafeltennistoernooi, die input voor dit artikel heeft geleverd.
Meer informatie:
