Het Hoogeveen Schaaktoernooi heeft warme banden met Uganda. Vorig jaar deed Christine Namaganda mee aan het toernooi en vertelde het inspirerende verhaal over The Queen of Katwe, waarbij een meisje zich via de schaaksport weet te ontworstelen aan de sloppenwijken van Kampala. Afgelopen week nam Namaganda acht jonge schakers mee uit het land voor een schaakkamp in Hoogeveen.
Namaganda heeft het vorig jaar zo naar haar zin gehad door de vriendelijke ontvangst in het Noorden van Nederland dat ze de organisatie van het toernooi vroeg of ze in september, aan het eind van de zomervakantie in haar land, met kinderen van de Dove Chess Academy naar Hoogeveen mocht komen voor een schaakkamp.
Woensdag 4 september kwam de groep van acht schakers en drie begeleiders aan. Het werd een onvergetelijk reis. De kinderen hebben duidelijk een doel. Ze willen de eerste grootmeester worden die Uganda ooit heeft voortgebracht. Dat vertelden ze luid en duidelijk aan de Hoogeveense burgemeester Karel Loohuis, die de delegatie op de eerste dag ontving. Loohuis onderbrak hiervoor een vergadering omdat de groep door een staking op Schiphol een vertraging van anderhalf uur had opgelopen. Namaganda was ook duidelijk over de reis: ‘In Uganda hebben we geen grootmeester. Door deze reis hoop ik de kinderen te inspireren hard aan hun spel te werken. Ook hoop ik dat de kinderen veel opsteken van hoe er hier gespeeld wordt.’
Met twaalf schaaksets van het toernooi gingen de kinderen naar hun huisje op vakantiepark De Westerbergen in de omgeving van Hoogeveen. Eenmaal daar aangekomen bleek weer eens dat kinderen, kinderen zijn, waar ook ter wereld. De televisie ging meteen aan: Sponge Bob. De kinderen herhaalden ieder Nederlandse zin. Na een week spraken ze zowaar een paar woorden Nederlands.
De eerste twee dagen stonden in het teken van ontmoeting. Er werden twee scholen bezocht, waar Christine vorig jaar ook al was geweest. Op de eerste dag bezocht Radio en Televisie Drenthe ook het gezelschap. Beelden hiervan werden ook uitgezonden op het Jeugdjournaal. Mooi om te zien was hoe er eerst wat ongemakkelijk kennis werd gemaakt, maar zodra de schaakborden op tafel kwamen spraken ze ineens dezelfde taal. Er werd enthousiast tegen elkaar geschaakt en zelfs in die korte tijd werden vriendschappen gesloten.
Zaterdag stond het jeugdtoernooi van Bourtange op het programma. Dit toernooi is een ‘ontmoeting’ tussen jongen schakers uit Noord-Nederland en Noord-Duitsland. Dit jaar namen dus ook kinderen uit Uganda deel aan het toernooi. De Ugandezen hadden het zwaar. Ze moesten vooral wennen aan het vlugge zetten van de Europese schakers. Toch werd de speler met de hoogste rating verslagen door een Ugandees. De organisatie van het toernooi in Bourtange schonk ook nog een Engelstalig stappenboek aan alle gasten uit Uganda.
Zondag speelden de kinderen voor het eerst tegen een grootmeester. Ze keken allemaal op tegen Loek van Wely: achtvoudig Nederlands kampioen schaken, voormalig top 10 van de wereld, directeur van het Hoogeveen Schaaktoernooi en sinds kort parlementslid. Het was een kloksimultaan waarbij ook Loek minder tijd had. Al gauw hadden de kinderen door hoe dat spelletje gespeeld moest worden en kwam Loek op enige borden in tijdnood en verloor zelfs een partij op tijd. Loek had als verrassing voor alle kinderen een schaakset van Lego meegenomen.
Maandag werd een uitstapje gemaakt naar Amsterdam. Zonder een bezoek aan de hoofdstad waren ze toch niet echt in Nederland geweest. Ze werden hierbij vergezeld door iemand van de schaakclub in Hoogeveen, die ze enthousiast de highlights van Amsterdam heeft laten zien.
Dinsdag werd er uitgebreid geshopt in Hoogeveen. Vooral The Action viel in de smaak. ’s Avonds werd er een bezoek gebracht aan de jeugd van Schaakclub Hoogeveen. Hier lieten de kinderen zien al heel wat van hun trip te hebben opgestoken. De strijd Hoogeveen-Kampala ging gelijk op. Uiteindelijk won Hoogeveen met 8½-7½. Maar daarnaast werd wel een partij van een van de jeugdleiders gewonnen.
Woensdag 11 september ging het gezelschap met frisse tegenzin weer naar huis. Afscheid nemen van nieuwe vrienden, dat was even lastig. Maar vol met mooie herinneringen die voor al deze kinderen ongetwijfeld een hele bijzondere levenservaring vormen.
